Eldgos og jarðskjálftar hér á Reykjanesinu síðustu þrjú árin ógna byggð og framtíðar búsetu á þéttbýlasta hluta landsins. Þetta eru náttúruhamfarir á skala sem við höfum aldrei kynnst áður nálægt svo fjölmennum byggðum, og erfitt er að áætla hvenær hamförunum slotar. Það þarf því að bregaðst við með öðrum hætti en við höfum gert hingað til þegar stærri áföll og hamfarir hafa dunið yfir.
Það hefur sýnt sig að þegar á reynir bregst íslenskt samfélag við af atorku, líkt og nú þegar vísindamenn, viðbragðsaðilar og stjórnmálamenn vinna að því að tryggja líf, heilsu og afkomu fólks. En þetta eru viðbrögð sem mótast af verkefnunum eins og þau koma fyrir hverju sinni. Forvarnir, stærri langtímaplön og leiðsögn til framtíðar eru viðfangsefni sem við eigum erfiðara með. En þótt þær spurningar og ákvarðanir sem bíða séu stórar, erfiðar, og jafnvel svo stórar og erfiðar að okkur vefst tunga um tönn, þá eftir sex eldgos á þremur árum liggur á að ræða hvernig við getum fundið öllum spurningum farveg, leitað svara, og brugðist við.
Ný Rannsóknarnefnd Alþingis?
Einn farvegur sem er rætt er um er að endurvekja Rannsóknarnefnd Almannavarna. En þar erum við þó aftur föst í viðbragðinu, þar sem fókus slíkrar nefndar er einskorðaður við viðbragðið og tillögur til að bæta það. Ég held að við finnum öll að spurningar sem hamfararinar hafa vakið innra með okkur rista dýpra, og verkefnin sem bíða stjórnvalda og samfélagsins eru yfirgripsmeiri.
Annar farvegur sem má líta til er Rannsóknarnefnd Alþingis, líkt og ýtt var úr …