USD 126,1 -0,3%
EUR 148,2 -0,1%
GBP 168,8 -0,3%
DKK 19,8 -0,1%
SEK 13,6 -0,4%
NOK 12,4 -0,6%
CHF 158,4 -0,4%
CAD 91,7 -0,3%
JPY 0,8 0,2%
Stýrivextir 7,2%
Verðbólga 3,7%
Mannfjöldi 393.160
USD 126,1 -0,3%
EUR 148,2 -0,1%
GBP 168,8 -0,3%
DKK 19,8 -0,1%
SEK 13,6 -0,4%
NOK 12,4 -0,6%
CHF 158,4 -0,4%
CAD 91,7 -0,3%
JPY 0,8 0,2%
Stýrivextir 7,2%
Verðbólga 3,7%
Mannfjöldi 393.160
Til baka

Sam­þjapp­að­ur sveigj­an­leiki

Samþjöppun á matvörumarkaði er mun meiri heldur en samþjöppun aflaheimilda. Sveigjanleiki vinnumarkaðar hérlendis er mun meiri en áður vegna frjáls flæðis fólks á sameiginlega evrópska markaðnum.

deilimynd-asgeirbrynjar

Gamalgróin reynsla íslenskrar þjóðarsálar birtist í orðtakinu um að síldin komi og síldin fari. Nú birtast fréttir af því að makríllinn, sem kom inn í sameiginlega lögsögu okkar fyrir nokkrum árum, sé nú, kanski, farinn – í bili a.m.k. Brestur í loðnu þetta fiskveiðiárið hefur viss áhrif á þjóðhagsreikninga og útflutningstekjur en veldur ekki vanda á við brotthvarf síldarinnar á síðustu öld. Sveigjanleiki hins íslenska sjávarútvegs er mikill og styrkur hans einnig. Samþjöppun þar er greind, með margvíslegum útreikningum, í annarri af greinum blaðs vikunnar.

Sveigjanleiki hins íslenska vinnumarkaðs hefur einnig eflst, þar sem aðflutningur fólks – sérstaklega af Evrópska efnahagssvæðinu – eykur styrk, stöðugleika og þrótt vinnuaflsins.

Sautján af hverjum hundrað íbúum landsins eru fæddir í öðru landi og enn hærra er hlutfallið, eða yfir 20%, meðal þeirra sem vinna á markaðnum. Sveigjanleika vinnumarkaðarins eru gerð ítarleg skil í forsíðugrein vikunnar.

Afl fjöldans er mikið og berast nú sögur af því að sá hluti vinnumarkaðarins sem þekkir vel til utan landssteinanna sé nú jafnvel að flytja inn eigin matvæli í gámum en hafi gefist upp á samþjöppun og háu verði smásölu- og stórkaupmanna. Hins vegar verður ekki séð hvernig sjálfsbjargarviðleitnin og skynsamlega hófsamir kjarasamningar fyrr á árinu muni stuðla að lækkun verðbólgunnar. Frá Nýja-Sjálandi berast nú fréttir um að fólk flýi land vegna slæmra lífskjara og hinnar háu verðbólgu. Í Japan sagði forsætisráðherran af sér í vikunni af svipuðum ástæðum. En bæði löndin berjast við um helming þeirrar verðbólgu sem er hérlendis.

Í ljósi styrks og sveigjanleika útflutningsgreina og innflutnings vinnuafls kemur á óvart hve efnahagsstjórn hér gengur erfiðlega. Mögulega má skýringa leita í því að rúmlega fjórar af hverjum tíu krónum í hagkerfinu eru gerðar upp í erlendum gjaldeyri í bókhaldi um 250 hlutafélaga.

Næsta grein

Mest lesið
1
Samfélag

Tekjumissir við barneignir

2
Alþjóðamál

Evrópa þarf að standa saman

3
Grein

Ekki séns að þetta sé hægt – án staðla

4
Leiðari

Allsherjar bylting þekkingar eða andlegt hrun vitsmuna

5
Máltækni

Gervigreindarbyltingin: Úr fleipum í framþróun

6
Efnahagsmál

Efnahagslegur stöðugleiki og áfangar losunar fjármagnshafta

Skóli, menntun
Menntun 42. tbl.

Ný­sköp­un í þágu mennt­un­ar á tím­um örr­ar tækni­þró­un­ar

Ör tækniþróun kallar á endurnýjað menntakerfi þar sem menntatækni, rannsóknir og skýr stefna mætast til að tryggja gæði, aðgengi og ábyrga nýsköpun.
Umferð, Reykjavík
Tækni 42. tbl.

Gervi­greind mun um­breyta heim­in­um

Gervigreind þróast með fordæmalausum hraða og umbreytir þekkingarvinnu, vélmennum og innviðum. Samfélagslegar afleiðingar fela í sér kerfisleg úrlausnarefni og siðferðileg álitaefni.
Margrét Hugrún gervigreind
Mannfræði 42. tbl.

Úr buxna­vasa upp í him­in­hvolf

Áhrif tækniþróunarhraða á menningu og samfélög og mikilvægi stafrænnar mannfræði í nútímanum.
Háskólinn á Akureyri
Menntun 42. tbl.

Hlut­verk gervi­­­greind­ar á há­skóla­stigi

Frá Háskólanum á Akureyri: Gervigreind breytir forsendum menntunar og kallar á nýja hæfni, siðferðislega ígrundun og skýra ábyrgð þar sem mannleg dómgreind stýrir tækninni.

Daglegt líf
Máltækni 42. tbl.

Gervi­greind­ar­bylt­ing­in: Úr fleip­um í fram­þró­un

Uppbygging stórra mállíkana skapar áskoranir fyrir íslenska tungu. Tryggja þarf að gervigreind skilji fjölbreytt tungutak samfélagsins og styrkja þarf máltækni til framtíðar.
_GSF1019
Leiðari 42. tbl.

Alls­herj­ar bylt­ing þekk­ing­ar eða and­legt hrun vits­muna

Gervigreind er hér tekin til umfjöllunar í tólf greinum og einu viðtali út frá ólíkum sjónarhornum fræðimanna og sérfræðinga, velt er upp menningarlegum, tæknilegum og samfélagslegum áhrifum hennar, ógnunum, tækifærum og varanlegri umbreytingu daglegs lífs, vinnu, lista og menntunar.
Hanna Katrín Friðriksson
Gervigreind 42. tbl.

Ís­land áfram í far­ar­broddi

Ríkisstjórnin markar atvinnustefnu til að efla samkeppnishæfni atvinnulífsins og tryggja verðmætasköpun til framtíðar.
Vetur
Efnahagsmál 41. tbl.

Efna­hags­leg­ur stöð­ug­leiki og áfang­ar los­un­ar fjár­magns­hafta